juni 2025 - Meer dan 6.000 Nederlanders hebben dankzij een burgerberaad actief meegewerkt aan nieuw beleid rond vraagstukken als huisvesting, regionale zorg, energietransitie, klimaat, afval en vergrijzing - zo blijkt uit onderzoek van Bureau Burgerberaad. Bovendien blijkt uit de praktijk dat burgerberaden het vertrouwen tussen inwoners en overheid kunnen vergroten - als er tenminste serieuze politieke opvolging plaatsvindt.  

‍

Lokale burgerberaden: 6.000+ burgers werken mee aan beleid‍

In Nederland hebben burgerberaden de afgelopen jaren een sterke opmars gemaakt. Sinds 2022 hebben er 40 burgerberaden plaatsgevonden in Nederlandse gemeenten en provincies. Dit kalenderjaar zijn nog dertien beraden gaande of aanstaande. Zo hebben in drie jaar tijd ruim 6.000 inwoners in hun gemeente of provincie actief bijgedragen aan beleid voor grote maatschappelijke vraagstukken. Bij 62% van deze burgerberaden gaf de politiek vooraf aan dat de uitkomsten als zwaarwegend advies behandeld zouden worden - vergelijkbaar met een rapport van een Rekenkamer. Bij meer dan de helft van de beraden is minstens 75% van de adviezen ook daadwerkelijk overgenomen door de politiek. Bij twaalf beraden zijn zelfs alle adviezen overgenomen.‍

Goede uitvoering vraagt om goede opvolging‍

De ontwikkeling van burgerberaden wordt gesteund door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Zij maakten onder meer een handreiking burgerberaad mogelijk, evenals een evaluatiekader, wat de kwaliteit ten goede komt. Maar hoe goed een burgerberaad ook wordt uitgevoerd en hoe bruikbaar de uitkomsten ook zijn: als er geen of weinig politieke opvolging plaatsvindt, blijft de impact van een burgerberaad beperkt.‍

Opvolging bepaalt impact - en vertrouwen

‍Behalve aan beter en breder gesteund beleid, dragen goed uitgevoerde burgerberaden ook bij aan het vertrouwen tussen inwoners en overheid. Inwoners voelen zich gezien en gehoord, en krijgen meer begrip voor de dilemma’s waar politici en bestuurders voor staan. Zo zegt Donny (18) uit Amsterdam, die meedeed aan het burgerberaad Schone Stad: “Ik vond het leerzaam. Ik ben bewuster geworden over afval door dit burgerberaad. Dat is leuk om te merken. De oplossing voor een schone stad ligt ook meer bij de mensen zelf, dan bij de gemeente.” Tegelijkertijd geven ambtenaren en politici aan zich gesterkt te voelen door de adviezen van een gelote groep burgers. Wethouder Pieter Paul Slikker: “Samen 's-Hertogenbosch maken, dat is wat we willen, juist ook met inwoners die zich niet als vanzelfsprekend gehoord voelen."‍‍

Maar uit onderzoek en praktijk blijkt ook: als goede opvolging uitblijft, wordt het vertrouwen van inwoners geschaad in plaats van versterkt. Bureau Burgerberaad benadrukt daarom het belang van een zorgvuldige en transparante opvolging van de adviezen van ieder burgerberaad. “De tijd, betrokkenheid en adviezen van inwoners verdienen meer dan een dankwoord,” zegt directeur Eva Rovers, “die verdienen concrete opvolging. Daar wordt niet alleen beleid beter van, maar ook onze democratie.”

Status burgerberaden in Nederland 2025

Op deze interactieve kaart is een gedetailleerd overzicht te vinden van de huidige status van burgerberaden in Nederland. Door over de stipjes heen te bewegen, komen details over het burgerberaad in kwestie in beeld. Ontbreekt er een burgerberaad op de kaart? We horen het graag via welkom@bureauburgerberaad.