"Hier kan Den Haag wat van leren" - deelnemer Firda beraad.

In 2024 lanceerden we de pilot Schoolberaden, een nieuw instrument voor democratische vernieuwing in het onderwijs. Onze missie: studenten de vaardigheden en het vertrouwen geven om actief mee te doen - op school en in de samenleving.
‍
‍Een schoolberaad kent dezelfde principes als een burgerberaad: deelnemers worden ingeloot en vormen samen een afspiegeling van de school. Deelnemers tijdens een schoolberaad zijn leerlingen of studenten en soms ook docenten en andere medewerkers. De deelnemers gaan aan de slag met een complex probleem waar de schoolleiding niet uitkomt. De schoolleiding geeft het schoolberaad daarvoor mandaat. Dat betekent dat de schoolleiding echt iets gaat doen met de adviezen van het beraad. Op die manier kunnen vaak al langlopende problemen op school op een democratische manier binnen de school worden aangepakt.

Tijdens het schoolberaad leren leerlingen of studenten hun stem te laten horen. Zo wordt hun democratisch zelfvertrouwen vergoot. Ze leren dat hun bijdrage - aan het gesprek, aan besluiten, aan de democratie - ertoe doet. Ze ervaren dat ze gehoord worden maar ook dat er een beroep op ze wordt gedaan en dat ze medeverantwoordelijk zijn voor de uitkomst. Om tot goede adviezen te komen, is er tijd nodig. Daarom duurt een schoolberaad ongeveer vijf dagen verspreid over twee tot drie maanden.

Deelnemers krijgen iets in ruil voor hun deelname aan het schoolberaad, net zoals dat het geval is bij een burgerberaad. Denk bij een schoolberaad aan studiepunten, een vrijstelling of een vergoeding.

Onze ambitie is om uiteindelijk binnen alle onderwijssectoren schoolberaden mogelijk te maken. De pilot Schoolberaden richt zich alleen op het mbo-onderwijs, maar scholen in het PO en VO hebben al aangegeven geïnteresseerd te zijn om met schoolberaden aan de slag te gaan.  

Meer informatie over onze ambitie met betrekking tot schoolberaden in het PO/VO vind je hier.
‍

Het schoolberaad verschilt van een studentenraad. Het schoolberaad is een intensieve, inclusieve en tijdelijke vorm van democratische besluitvorming met een sterke focus op het vergroten van burgerschapsvaardigheden en participatie in een maatschappelijk relevant vraagstuk. De studentenraad daarentegen is een blijvend orgaan dat zich bezighoudt met het vertegenwoordigen van de studentengemeenschap en het behartigen van hun belangen op verschillende gebieden binnen de school. Beide vormen dragen bij aan studentenparticipatie, maar op verschillende manieren en met verschillende doelstellingen.

In samenwerking met JOBmbo, de belangenbehartiger voor mbo-studenten en studentenraden, hebben wij een flyer voor scholen en mbo-studenten ontwikkeld. Hierin wordt goed uitgelegd hoe een schoolberaad verschilt van een studentenraad en welke tips wij gezamenlijk hebben voor studentenraden die willen participeren in een schoolberaad.  

Bekijk hier de flyer.